سمت سرور و سمت کلاینت در یک نگاه
سمت کلاینت و سمت سرور اصطلاحات توسعه وب هستند که محل اجرای کد برنامه را توصیف می کنند(مدل کلاینت-سرور).
توسعه دهندگان وب نیز به این تمایز به عنوان frontend در مقابل backend اشاره خواهند کرد
هر چند که مفاهیم سمت کلاینت و سمت سرور با مفاهیم frontend / backend کاملاً یکسان نیستند.
مفاهیم سمت سرور و سمت کلاینت:
سمت سرور سیستم هایی هستند که روی سرور اجرا می شوند و سمت کلاینت نرم افزاری است که در مرورگر وب، کاربر اجرا می شود.
توسعه وب در سمت کلاینت شامل تعامل و نمایش داده ها است و سمت سرور مربوط به کار در backend برای مدیریت داده ها است.
پس برای توسعه یک برنامه، تقسیم برنامه به دو سمت کلاینت و سمت سرور ضروری است.
مفاهیم frontend و backend:
برنامه نویسی وب یک فعالیت واحد نیست بلکه یک زیر ساخت برای چند زمینه فعالیت در زمینه توسعه وب است
یعنی توسعه دهندگان به سه دسته: frontend ،backend و Full-stack تقسیم می شود.
توسعه دهندگان ماهر که در این زمینه ها کار می کنند، اغلب برای ایجاد محصولی با طراحی و عملکرد مناسب، باید از نزدیک همکاری کنند.
از طرف دیگر، توسعه دهندگان Full-stack از مهارت کامل توسعه دهندگان backend و frontend برخوردارند.
شرکتها معمولاً برای مدیریت حضور در وب و به روز نگه داشتن سایتهایشان، توسعه دهندگان Full-stack را استخدام می کنند.
مدل کلاینت-سرور چیست؟
بیشتر اینترنت بر اساس مدل کلاینت-سرور است.
در مدل کلاینت-سرور، دستگاه های کاربر به جای برقراری ارتباط با یکدیگر، از طریق شبکه با سرورهای مستقر در مرکز ارتباط برقرار می کنند.
دستگاه های کاربر مانند لپ تاپ، تلفن های هوشمند و رایانه های رومیزی به عنوان مشتریان سرورها محسوب می شوند:
گویی مشتریانی هستند که از یک شرکت خدمات دریافت می کنند.
دستگاه های کاربران درخواست ها را، برای برنامه ها یا صفحات وب به سرورها ارسال می کنند و سرورها پاسخ می دهند.
علت استفاده از مدل کلاینت-سرور
به این دلیل از مدل کلاینت-سرور استفاده میشود که سرورها معمولاً از دستگاههای کاربر قدرتمندتر و قابل اطمینان ترند.
آنها همچنین به طور مداوم در محیط های کنترل شده نگهداری می شوند تا مطمئن شوند همیشه روشن و در دسترس هستند.
اگرچه سرورهای منفرد ممکن است خراب شوند، اما معمولاً سرورهای دیگری نیز از آنها پشتیبانی می کنند.
و از طرفی کاربران می توانند دستگاه های خود را روشن یا خاموش کنند، یا دستگاه های خود را گم یا خراب کنند
و این نباید بر “اینترنت سرویس” برای سایر کاربران تأثیر بگذارد، بنابراین از مدل کلاینت-سرور استفاده میکنیم.
سرورها می توانند همزمان به چندین دستگاه کاربری سرویس دهند و هر دستگاه کاربری در طی دسترسی و مرور در اینترنت درخواست های خود را به چندین سرور ارسال می کند.
مثال:
یک مثال خوب برای مدل کلاینت-سرور:
فرض کنید یک کاربر در حال مرور در اینترنت است و “netflix.com” را در نوار مرورگر خود تایپ می کند.
این امر منجر به درخواست از سرورهای DNS برای گرفتن IP address سایت Netflix می شود
و سرورهای DNS با ارائه IP address به مرورگر به این درخواست پاسخ می دهند.
در مرحله بعدی، مرورگر کاربر برای نشان دادن محتوا صفحه (مانند تصاویر کوچک فیلم، آرم Netflix و نوار جستجو)
از سرورهای Netflix درخواست می کند (با استفاده از IP address).
سرورهای Netflix این موارد را به مرورگر تحویل می دهند و مرورگر صفحه را در دستگاه کاربر بارگیری می کند.
توضیح اجمالی سمت کلاینت
در توسعه وب، “سمت کلاینت” به هر آنچه در برنامه وب نشان داده می شود یا نتیجه نهایی که روی دستگاه کاربر نشان داده می شود، اشاره دارد.
این شامل مواردی است که کاربر می بیند:
مانند متن، تصاویر و بقیه UI، همراه با هر عملی که یک برنامه در مرورگر کاربر انجام می دهد.
توسعه دهندگان frontend با استفاده از زبانهای متنی و علامت گذاری مانند:
HTML و CSS چهارچوب صفحات وب داینامیک را معمولاً در یک اپلیکیشن مدرن وب اجرا می کنند.
این چهارچوب توسط مرورگر در سمت کلاینت تفسیر می شود و همچنین بقیه فرایندهای سمت کلاینت را تقریباً با JavaScript می نویسند.
علاوه بر این، بسیاری از این توسعه دهندگان در معماری برنامه خود از انجام هر کاری در سمت سرور دور می شوند.
در مثال netflix.com در بالا، HTML ،CSS که ساختار نمایشی صفحه اصلی Netflix برای کاربر را توصیف می کنند.
این صفحه همچنین با کمک JavaScript می تواند به “رویدادها” پاسخ دهد:
به عنوان مثال، اگر ماوس کاربر بر روی یکی از تصاویر کوچک فیلم قرار گیرد تصویر گسترش می یابد
و تصاویر کوچک مجاور کمی طرفین منتقل می شوند تا فضای بیشتری برای تصویر بزرگتر ایجاد شود.
این نمونه ای از فرآیند سمت کلاینت است.
کد موجود در صفحه وب خود به ماوس کاربر پاسخ می دهد و این عمل را بدون برقراری ارتباط با سرور آغاز می کند.
سمت کلاینت نیز به عنوان frontend شناخته می شود، اگرچه این دو اصطلاح دقیقاً به یک معنی نیستند.
سمت کلاینت فقط به محلی که فرایندها اجرا می شوند اشاره دارد
در حالی که frontend به انواع پردازش هایی که در سمت کلاینت انجام می شوند هم نیز اشاره دارد.
(بعضی از پردازش ها بین سرور و کلاینت مشترک است مانند دستورات Ajax که باز در قسمت frontend دسته بندی میکنیم)
انواع صفحات وب
* یک صفحه وب داینامیک(پویا) به صفحه ای گفته می شود که محتوای یکسانی را برای همه کاربران نمایش نمی دهد و براساس ورودی کاربر تغییر می کند.
صفحه اصلی فیس بوک یک صفحه داینامیک است.
*یک صفحه وب استاتیک به صفحه ای گفته می شود که محتوای یکسانی را برای همه دارد.
صفحه ورود به فیس بوک در اکثر موارد ساکن است.
توضیح اجمالی سمت سرور
دقیقاً مانند سمت کلاینت، منظور از “سمت سرور” هر آنچه در سرور اتفاق می افتد، به جای کلاینت.
در گذشته، تقریباً تمام منطق تجاری برنامه در سمت سرور اجرا می شد و این شامل:
ارائه صفحات وب داینامیک(پویا)، تعامل با پایگاه های داده، احراز هویت و اعلان های فشاری بود.
مشکلی که برای میزبانی همه این فرایندها در سمت سرور وجود دارد این است که:
هر درخواست مربوط به یکی از این فرایند ها باید هر بار از کلاینت به سرور طی شود.
این مسئله کندی زیادی را برای شما بوجود می آورد.
به همین دلیل، برنامه های مدرن کد بیشتری را در سمت کلاینت اجرا می کنند.
یک مورد استفاده: ارائه صفحات وب داینامیک(پویا) با اجرای اسکریپت هایی در مرورگر برای تغییر محتوای که کاربر تماشا می کند “در همان زمان بدون رفرش(Ajax)”
همچنین مانند ارتباط مفاهیم frontend و سمت کلاینت، backend هم اصطلاحی برای فرایندهایی است که در سرور انجام می شود
اگرچه سمت سرور به محلی که فرایندها اجرا می شوند اشاره دارد و backend به انواع پردازش ها اشاره دارد.
(json بر اساس عملکرد آن گاهی جزو تخصص های backend و گاهی جزو frontend محسوب میشود که بیش تر در سمت backend کارایی دارد)
اسکریپت نویسی سمت سرور و سمت کلاینت چیست؟
اسکریپت نویسی(برنامه نویسی) سمت کلاینت به سادگی به اجرای اسکریپت های، مانند JavaScript، در دستگاه کاربری اشاره داد، معمولاً درون مرورگر است.
اگر اسکریپت ها در JavaScript نوشته شده باشند، می توانند در سمت کلاینت اجرا شوند، زیرا JavaScript به طور جهانی پشتیبانی می شود.
سایر زبانهای اسکریپت نویسی فقط در صورتی قابل استفاده هستند که مرورگر کاربر از آنها پشتیبانی کند.
اسکریپت های سمت سرور به جای دستگاه کاربری، اغلب به منظور ارائه محتوای پویا به صفحات وب در پاسخ به اقدامات کاربر، روی سرور اجرا می شوند.
اسکریپت های سمت سرور نیازی به نوشتن JavaScript ندارند، زیرا ممکن است سرور از زبان های مختلف پشتیبانی کند.
داده ها بین مشتری و سرور به جلو و عقب منتقل می شوند و اسکریپت ها می توانند از هر دو طرف اجرا شوند.
اسکریپت نویسی(برنامه نویسی) سمت سرور برای بازیابی و ارسال داده ها از پایگاه داده استفاده می شود تا خدمات مورد نیاز ما را فراهم کند.
توسعه دهندگان دسته، کد نرم افزاری را در سمت سرور ایجاد، طراحی و نگهداری می کنند تا امکان تبادل داده را پذیرا کند.
این برنامه نویسان به توسعه دهندگان backend نیز معروف هستند.
آنها در پشت صحنه کار می کنند و اطمینان حاصل می کنند که همه چیز در سرورهای برنامه همانطور که باید اجرا می شود.
این برنامه نویسان معمولاً به زبانهای سمت سرور مانند Python ،SQL ،Ruby on Rails ،PHP و Java تسلط دارند
فرآیندهای سمت سرور در معماری بدون سرور چگونه کار می کنند؟
در یک معماری بدون سرور، فروشنده بدون هاست، منابعی را به تمام فرایندهای سمت سرور اختصاص می دهد
و با افزایش استفاده از برنامه ها، پردازش ها افزایش می یابند.
(در این روش مجبور نیستید پهنای باند یا تعدادی سرور با میزان مشخص رزرو کنید بلکه بر اساس مقیاس خودکار خدمات backend و میزان هزینه شارژ افزایش می یابد)
در محاسبات بدون سرور، همه فرایندهای سمت سرور یا backend به جای دستگاه های کاربر، همچنان روی سرورها اجرا می شوند
اما در هیچ سرور یا مجموعه خاصی از سرورها مستقر نمی شوند.
فرآیندهای backend به عملکردهایی تقسیم می شوند که براساس تقاضا اجرا می شوند و به طور خودکار افزایش می یابند.
توسعه دهندگان هنوز هم می توانند تمام عملکردهایی را که معمولاً از سمت سرور در یک معماری بدون سرور اجرا می شوند، ایجاد کنند.
آیا Cloudflare Workers در سمت سرور اجرا می شود یا در سمت کلاینت؟
Cloudflare Workers: توابع جاوا اسکریپت بدون سرور هستند که براساس تقاضا اجرا می شوند
و در “the edge network Cloudflare” برای ذخیره CDN استفاده می شود، بین کلاینت و سرور مبدا قرار دارد.
این برنامه نویسان را قادر می سازد backend را بدون سرور ایجاد کنند،
اگرچه از نظر فنی در سمت سرور قرار دارند، اما در نزدیک ترین حالت ممکن به دستگاه کاربران قرار دارند،
که باعث کاهش تأخیر و واکنش سریع برنامه ها به تعاملات کاربر می شود.
Cloud Flare: سرویسی برای افزایش سرعت بارگذاری و بهبود عملکرد افزایش امنیت سایت ها می باشد،
با کلود فلر یک سایت ۴۰% سریعتر بارگذاری می شود، ۶۰% پهنای باند کمتری استفاده می کند و ۶۵% درخواست های کمتری دارد
و امنیت سایت نیز افزایش پیدا می کند، به نوعی سرویس CloudFlare خدمات CDN را با امکانات پیشرفته و بیشتر به شما ارئه می دهد.
از جذابیت های این سیستم برای سایت هایی است که نگران هستند بازدیدکنندگان را زمانی که سرورشان از دسترس به هر دلیلی خارج شد از دست بدهند
این سیستم زمانی که سرور شما از دسترس خارج شده باشد و سایت شما به هر دلیلی در دسترس نباشد به کمک شما می آید
و سایت شما را همچنان نمایش خواهد داد! تا زمانیکه سرور شما به حالت عادی بازگردد.
همچنین این سیستم از ورود روبات های مخرب و نفوذگر و فعالیت های تهدید آمیز جلوگیری خواهد کرد.
در حقیقت در این سیستم سایت شما در پشت CDN سرویس قرار گرفته و کسی قادر به دیدن آی پی شما به صورت مستقیم نخواهد بود.
چگونه می توان یک توسعه دهنده وب frontend یا backend شد؟
صنعت فناوری در شیوه های استخدام خود به طور غیرمعمولی جامع نگر است و آنها بیش از یک مدرک تحصیلی را در نظر می گیرند.
در حقیقت، بسیاری از مشاغل frontend و backend حتی به مدرک تحصیلی نیز نیاز ندارند.
برای بسیاری از افراد، اقامت کوتاه در یکی از بسیاری از “بوت کمپ های برنامه نویسی” کشور کافی است.
بوت کمپ های برنامه نویسی نوعی آموزش شغلی و فنی است که به دانشجویان فقط آنچه را که برای کار در فناوری نیاز دارند می‌آموزد.
بعلاوه، این برنامه های جدید سابقه اثبات شده ای در صنعت دارند.
اگر از قبل مدرک دانشگاهی دارید، چه بهتر، اما بسیاری در آموزش برنامه نویسی بوت کمپ معتقدند که، سابقه کار و نمونه کارهای قوی ازمدارک و عناوین مهمتر است.
صنعت فناوری در درجه اول به توانایی شما در انجام کار توجه دارد، کدنویسی مهارت اصلی برنامه نویسان frontend یا backend است.
بنابراین اگر می خواهید توسعه دهنده frontend یا backend شوید، یک بوت کمپ برنامه نویسی را در نظر بگیرید.
دوره های جامع پروژه محور بوت کمپی اغلب دوره های کامل توسعه وب را به صورت Full-stack ارائه می دهند.
این دوره ها یک روش عالی برای یادگیری هر دو تخصص frontend و backend است.
اگر می خواهید درباره توسعه وب بیش تر بدانید دیگر مقالات ما را مطالعه کنید.
مهدی شیخی _ گروه نرم افزاری رامان صفر و یک
۲۰ دیدگاه. ارسال دیدگاه جدید
از به اشتراک گذاری مطالبتون و سایت زیباتون سپاس گزارم
از حسن نظر شما و زمانی که بابت خواندن مقاله گذاشتید سپاس گزارم.
استاد شیخی من خیلی سردرگمم
قصد دارم که در طراحی سایت آموزش ببینم ولی خیلی سردرگمم
نمیدونم برم php ؟ برم asp ؟ فرانت اند بشم ؟ بک اند بشم ؟
تو رو خدا یه راهنمایی بکنید که از این سردرگمی بیام بیرون
توسعه دهنده وب باید هر دو دانش فرانت و بک اند رو بدونه، فقط وظایف در هر پروژه بین برنامه نویس ها تقسیم میشه، یا اگه فرد تنها بود اول فرانت کد میزنه قالب میاره بالا، بعد بک اند کد میزنه وبسایت رو داینامیک میکنه، پس بهترین راه دیدن یک آموزش جامع و پروژه محوره که هر دو تخصص رو کنار هم درک کنی.
در مورد asp. Net و php مقاله مقایسه php و asp رو مطالعه کنید.
فرانت اند شدن چیز خیلی ترسناکیه مخصوصا توی این شرایط بد فریمورک های جاوااسکریپت و …
هر کدوم(ری اکت، انگولار، ویو امبر، بک بونز ) یه دنیای بزرگ هستن که هر لحظه ممکنه به راحتی توسط یه فریم ورک قوی تر دیگه کنار زده بشن !
بک اند یکم اوضاعش بهتره باز ، فعلا که در کشور ما پی اچ پی پیشتازه و هرکی پی اچ پی کار باشه میتونه کار پیدا کنه و حالا حالاها لاراول روی بورس هست.
در دنیای موبایل هم خودم در حال یادگیری ری اکت نیتیو هستم اما مطمئنم تا چند سال دیگه به کلی کنار زده میشه و یا باید همون دنیای نیتیو جاوا و سوئیفت رو بغل کرد یا به pwa یا به فلاتر و چیز هایی فراتر و قوی تر پناه برد.
اواضاع امروز دقیقا داره شبیه به بلایی میشه که سر زبان های c و c++ اومد…
آدم نمیدونه بچسبه به هسته اصلی یا زبان های مشتق گرفته شده از زبان اصلی یا فریم ورک ها…
آپدیت ها و بروزرسانی ها یا تکنولوژی های جدید همگی برای راحتی کار توسعه دهنده ها میان.
ترسی از منسوخ شدن علم های قدیمی نداشته باش، بیش تر از اینکه زبان ها بخوان منسوخ بشن شیوه نمایش الگو ها یا معماری هاشون داره تغییر میکنه.
و یک نکته دیگه چه در ایران و چه در جهان هر دو متخصص PHP و asp.Net درآمد دارند، منتها فریمورک لاراول بخاطر جامعه بزرگ توسعه دهنده هاش در ایران راحت تر مورد حمایت معنوی و تخصصی دیگر توسعه دهنده ها میشه، و مناسب فریلنسر هاست.
از طرفی دیگه asp.net core هم یک تکنولوژی منحصر بفرده که جدا از این که یک بستر برای توسعه وب هست، بلکه یک الگو جامع نرم افزاری ارائه میده که به برنامه نویس این امکان میده که در زمینه های متعدد کد نویسی کنه و مناسب افرادیه که به دنبال گرفتن حقوق و مزایا در شرکت ها هستند.
برای php چه معماری ایو پیشنهاد میکنید ؟
معماری mvc، چند مقاله درباره این موضوع در سایت گذاشتیم.
بزرگترین مزیتش اینه که بعد از درک معماری، میتونی به یک فریم ورک خوب مثل لاراول مهاجرت کنی.
مطالب خوبی بود
از حسن نظر شما سپاسگزارم
استاد درسته که میگن php کدزنیش منظم نیست و کدهای کثیف و به هم ریخته ای داره در صورتی که asp.net کدهاش خیلی منظم تره ؟
شی گرایی و معماری یاد میگیریم برای چی؟
که کد ها نریزیم کف صفحه، بیایم در قالب کلاس و متد سامان بدیم.
اگه به دنبال مقایسه ای یه مقاله خوب در این باره نوشتم مطالعه کن(لینک)، نکات کلیدی تری هم هست که نظرت رو جلب کنه
استاد برای برنامه‌نویسی انگیزمو ازدست دادم.
پیشنهاد شما تو این زمینه چیه ؟
واقعا درامد اینکار خوب هست ؟
تو چه زمینه ای بیشترین درامدو میشه داشت ؟
من الان میخوام یونیتیو شروع کنم … به نظرتون بازار کارش خوبه ؟
بعضی ها میخوان برا خودشون کار کنند و بعضی ها به دنبال گرفتن حقوق و مزایا.
اول هدفت مشخص کن بعد درمورد اون هدفت آموزش های مرتبط ببین
بهتره آموزش ها پروژه محور و مناسب ورود به بازار کارت باشه.
برای تصمیم گیری در مورد آینده کاریت میتونی هم از طریق پشتیبانی از ما مشاوره رایگان بگیری و یا با مطالعه مقاله “چگونه در سال ۲۰۲۰ یک توسعه دهنده وب شویم” مطالعه کنی تا در این زمینه ایده بهتری بگیری.
برای طراحی سایت php بهتره یا وردپرس ؟
برای کسب ایده بهتر در این زمینه مقاله “وردپرس یا لاراول ، چه موقع باید از آنها استفاده کرد؟” مطالعه کنید.
برنامه نویسی عشق میخواد. اگه عاشقش باشی آنقدر ازش لذت میبری که متوجه گذر زمان نمیشی…
مهم نیست ک فرانت اندی یا بک اند یا فول استک… مهم تخصص و مهارت و علاقه هستش… اینا هستن که تو رو به درآمد میرسونن
از حسن نظر شما سپاس گزارم ولی برنامه نویسی هم علاقه میخواد هم سخت کوشی.
سلام من ۲۰ سالمه و میخوام برنامه نویسی رو شروع کنم چون خیلی بهش علاقه دارم ،یک ماهه دارم تحقیق میکنم که از کجا شروع کنم ولی هی گیج تر میشم اول میخواستم جاوا اسکریپت یا پایتون رو شروع کنم ولی چند تا ویدیو از برنامه نویس هایی که داشتن راهنمایی میکردن دیدم اولی گفت ااگر کاملا صفرید از سی شارپ شروع کنید بعد که ویدیو اموزشی سی شارپ رو گرفتم داشتم نگاه میکردم استاد قبل از شروع گفت اگر صفرید اول سی و سی پلاس پلاس رو یاد بگیرید حالا میخوام از اونا شروع کنم ولی واقعا میترسم از اینکه راه رو اشتباه برم چون اینا سه تا زبانن تا من به چهارمی برسم با پشتکار زیاد احتمالا یک سال طول بکشه میخوام بدونم برای رسیدن به جاوا اسکریپت دقیقا باید از کجا شروع کنم ببخشید که خیلی طولانی شد پیامم ولی توروخدا جوابم رو بدید چون واقعا سردرگمم ،یک سوال دیگم دارم از لحاظ درامد و کار شما وارد شدن به برنامه نویسی اندروید روپیشنهاد میدید یا جاوا اسکریپت چون من واقعا کسی رو ندارم که این سوال ها رو ازش بپرسم خیلی ممنون میشم که پیامم رو بخونید و جواب ارسال کنید
سلام، اول از همه سراغ یادگیری زبان ها نرو و خودت گمراه و خسته نکن، چون انرژی و پتانسیل شروعت از بین میبری و نتیجه این میشه که انرژی و وقتت هدر دادی فقط.
ابتدا تحقیق کن در مورد زمینه های مختلف توسعه نرم افزاری نه فقط برنامه نویسی، چون افرادی بودن که گفتن صفریم بعد از کلی وقت و هزینه بهم گفتن علاقه مند به وردپرس هستن.
دوم اگر میخوای برنامه نویسی کنی، باید زمینه شغلیت مشخص کنی(وب، موبایل، لینوکس…)
سوم دنبال یادگیری زبان بخصوصی نرو بلکه دنبال یک آموزش پروژه محور مناسب بازار کار برو مثلا اگر به وب علاقه داری دنبال آموزشی بگرد که بعد از اتمام کار بتونی یک سایت فروشگاهی به خوبی دیجی کالا یا شیپور بالا بیاری.
مزیت های یک آموزش پروژه محور:
۱.یادگیری چند زبان برای ایجاد یک پروژه و یادگیری استفاده آن ها در کنار هم
۲.استفاده از زبان ها در یک پروژه واقعی این درک رو بهت میده که چه موقع از چه دستوری استفاده کنی
۳.بعد از اتمام کار تو دارای یک سورس کد هستی که پشتیبان و رزومه تو هست و برای پروژه های بعدی برای خلق کردن نیاز به زمان زیادی نداری.